Istotny wpływ na efektywność działania i konkurencyjność organizacji, a więc także uczelni, ma poziom jej dojrzałości organizacyjnej. Specyficzny charakter szkoły wyższej, różny od cech i właściwości przedsiębiorstwa powoduje, że dojrzałość organizacyjna uczelni musi być odrębnie zdefiniowana, przeanalizowana i omówiona.
Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie istoty, specyfiki i poziomów rozwoju dojrzałości organizacyjnej i procesowej uczelni na tle dojrzałości organizacyjnej przedsiębiorstw oraz problemów z jakimi borykają się obecnie uczelnie publiczne i niepubliczne. Z realizacją tego celu wiąże się przyjęta hipoteza badawcza – która głosi, że warunkiem uzyskania najwyższego poziomu dojrzałości organizacji i zarządzania w szkole wyższej jest zapewnienie wysokiej jakości zarządzania.
Celem szczegółowym opracowania jest przedstawienie specyfiki uwarunkowań w jakich funkcjonują szkoły wyższe w Polsce oraz podobieństw i różnic miedzy dojrzałością organizacji i zarządzania, która występuje w uczelniach i przedsiębiorstwach oraz poszukiwanie odpowiedzi na pytanie – dlaczego uruchamiane studia zawodowe w PRL i w III RP, jak dotychczas nie spełniły pokładanych w nich oczekiwań, studentów i ich absolwentów oraz rynku pracy?
W pierwszej części przedstawiono szeroko pojęcie i różne aspekty dojrzałości organizacyjnej, a w drugiej poziomy dojrzałości procesowej i organizacyjnej. W przedostatniej części opracowania zaprezentowano specyficzne uwarunkowania dojrzałości organizacyjnej w uczelniach publicznych i niepublicznych w Polsce, a w ostatniej pięć specyficznych poziomów dojrzałości organizacji i zarządzania w szkołach wyższych.
W uczelniach dojrzałość organizacyjna, procesowa i jakościowa rozwijają się razem, mają takie same poziomy dojrzałości; połączone z sobą tworzą dojrzałość organizacji i zarządzania w szkołach wyższych, która na kolejnym poziomie oznacza adekwatny do niego: stan w pełni rozwoju i najlepszej jakości, wysoki stopień możliwości i gotowości do realizacji określonych zadań oraz osiąganie wysokiego poziomu i doskonałość zorganizowania i zarządzania danej instytucji, czyli uczelni.