Integracja to żmudny i długotrwały proces scalenia systemu i obszaru nauki i edukacji w jedną, jednolitą całość. W przypadku szkolnictwa wyższego to stopniowe scalenie odrębnych systemów i obszarów usług badawczych i edukacyjnych świadczonych w krajach rozwijającego się związku integracyjnego w jeden system panujący na jednolitym obszarze ugrupowania integracyjnego, obejmującego te państwa. Takim nieformalnym ugrupowaniem integracyjnym jest Europejski Obszar Szkolnictwa Szkolnictwa Wyższego.
Rozwój społecznego podziału pracy i wymiany w Europie wymagał przekształcenia międzynarodowego podziału pracy w zintegrowany obszar, między innymi, gospodarki, nauki, edukacji, finansów, który rozszerzać się będzie i obejmie strefę militarną, społeczno-kulturową i polityczną. Integracja ta prowadzi w przyszłości do utworzenia federacji – Stanów Zjednoczonych Europy, od Lizbony po Ural i dalej (tak jak tego chcieli w swych marzeniach pisarz Victor M. Hugo, prezydent Francji gen. Charles de Gaulle i inni). Dobrze zarządzana i postępująca integracja europejska jest nieuchronnym procesem gwarantującym bezpieczeństwo i rozwój w Europie pozbawionej wojen