Zarządzanie interesariuszami uniwersytetu

Uniwersytety w Europie od XIX wieku spełniały dwie misje: badawczą i edukacyjną, wierne zasadzie jedności nauki i kształcenia liberalnego uniwersytetu Humboldta. Pod koniec XX wieku dostrzeżono rosnące znaczenie relacji uniwersytetu z otoczeniem oraz współzależność miedzy uczelnią, państwem i rynkiem. Wiek XXI to uniwersytety europejskie i amerykańskie rozpoczęły od zaliczenia do swych głównych celów realizację trzeciej misja uniwersytetu – budowanie i rozwijanie pożądanej relacji z otoczeniem, w tym zwłaszcza z szeroko rozumianą praktyką. Czołowe uniwersytety zaakceptowały obok rozwijania nauki i doskonalenia procesu kształcenia także funkcję służebną wobec otoczenia bliższego i dalszego, zwłaszcza interesariuszy zewnętrznych uczelni.  Takie podejście uniwersytetu do interesariuszy, zwłaszcza zewnętrznych, jest najlepszą i najskuteczniejszą formą marketingu usług naukowo-badawczych, edukacyjnych i doradczych świadczonych przez uczelnię, która powinna być odpowiedzialna wobec tych interesariuszy, na których szkoła wyższa ma wpływ i tych, którzy mają wpływ na uniwersytet. Oznacza to umożliwienie wszystkim interesariuszom uczestniczenie w rozpoznaniu istotnych problemów i poszukiwaniu rozwiązań oraz współpracę z nimi na wszystkich szczeblach, włączając w to zarządzanie uczelnią w celu osiągania lepszych wyników w realizacji wszystkich trzech misji uniwersytetu.
    W gospodarce rynkowej podstawą funkcjonowania uniwersytetu jest kapitał, który występując w różnych postaciach (ludzki, intelektualny, relacyjny, trwały, obrotowy, pieniężny, itd.) powinien przynosić szkole wyższej produkt dodatkowy występujący ostatecznie w formie wartości dodanej tworzonej przez uczelnie. Dalsze ukrywanie roli kapitału w rozwoju uczelni publicznej i niepublicznej jest dziś już szkodliwe dla uniwersytetu i jego otoczenia, a więc i społeczeństwa. Niestety w części uczelni publicznych neguje się występowanie kapitału i jego roli w rozwoju szkoły wyższej. Czasami postrzega się uczelnie publiczną, jako stowarzyszenia pracowników, którym oddano do wykorzystania część majątku publicznego na zasadach autonomii, czyli według uznania wąskiej grupy kierującej uniwersytetem. Zdarza się, że kierujący taką publiczną uczelnią, dysponują majątkiem państwowym, ustalają kształt relacji z interesariuszami wewnętrznymi i zewnętrznymi uniwersytetu, mając na uwadze określone przez siebie, czasami partykularne cele, jakie zamierzają zrealizować do końca swej kadencji. Niedorozwój społecznego audytu finansowego  stwarza dodatkowo możliwość naruszenia interesu uczelni publicznej, która powinna w pierwszym rzędzie służyć obywatelom danego państwa dziś i w przyszłości, a nie osobom – zarządzającym nią w danej chwili. Pojawiające się sprzeczności interesów prywatnych i interesu publicznego uniwersytetu może blokować jego rozwój.

Pobierz plik artykułu (PDF)